Goodbye Cambodia

De lichtjes van Phnom Penh verdwijnen in de verte. Langzaam klimmen we de wolken in. Tot ik niets meer zie. Ik laat m'n hoofd rusten tegen de hoofdsteun en doe m'n ogen even dicht. Het is raar om dit mooie land, met de lieve mensen die altijd lachen achter me te laten. Het land waar ik met veel plezier rond heb gereisd. Waar ik veel gezien heb. Waar ik heb genoten van alles dat ik heb gezien. Het land waar ik veel gesprekken heb gevoerd met andere reizigers. Het land waar ik heb kunnen ontspannen. Ik voel me blij, gelukkig, energiek en rijk met de tijd die ik hier heb gehad.

Als dat alles de revue in alle rust heeft gepasseerd open ik m'n ogen weer. Zet Mercedes Sosa op en schrijf over de laatste dagen in een mooi land.

In de taxi naar het vliegveld duurt het een tijdje voordat ik een terugkerend vraagstuk voor mezelf beantwoordt. De keren dat ik in een auto zat had ik me afgevraagd hoe het toch kon dat ik het gevoel had dat we harder gingen dan de 60km per uur die ik op de kilometerteller zag. Ik had geredeneerd dat het aan de staat van de wegen ligt en het feit dat het maar twee banen (een voor elke richting) zijn. Op de laatste dag dag ontrafel ik het mysterie. De kilometerteller laat mijlen zien...
Onderweg moet je voor van alles en nog wat goed in de ankers. Vrachtwagens die 30 km per uur rijden (en wij 100). Koeien die nooit uitkijken. Tuk-tuks op de weg. Moto's met een stapel van zeker 10 matrassen.
Ik tref het met de chauffeur dit keer. Hij kondigt trots aan dat hij echte Engelse muziek heeft. Ze zijn hier dol op keiharde muziek, maar ook dat begrijpt de beste man. Ik ben niet onder de indruk geraakt van de Cambodjaanse top 40 dus ik ben hier best blij mee. Het valt op dat alle liedjes over liefde gaan (vooral de Cambodjaanse). Het maakt dus niet uit hoe oud een nummer is als het maar over liefde gaat.

Vanochtend heb ik nog een beetje rond gewandeld. De laatste dollars had ik aan een massage toebedeeld. Helaas. Daarvoor was het nog te vroeg. Een van de dingen die me hier vaak aan het lachen heeft gemaakt, en dat gebeurt ook vandaag weer, zijn de offergifts die de mensen bij hun spirit houses brengen. Elk huis heeft minimaal 1 spirit house. Dat beschermt hen tegen kwade geesten. Het liefst hebben ze er een op elke hoek van hun land. Ze zijn in alle kleuren die je maar kan bedenken te krijgen en worden vaak extra versierd met kerstverlichting. Je kan kennelijk alles, maar dan ook alles, als offer brengen. Dat bewijst deze foto maar weer.

Ik heb tot dusver geboft. Ik heb m'n fototoestel nog, m'n portemonnaie én m'n paspoort. Natuurlijk hoor je verschillende spookverhalen van mensen de mensen die je tegenkomt. Mensen die van alles, tot en met hun schoenen kwijt zijn geraakt. Of mensen die met een lief oud mannetje mee gingen, waar ze de hele middag mee hadden zitten kletsen, om zijn kleindochter een beetje engels te leren en dan mee mochten eten. Bij aankomst bij het huis van het oude mannetje was deze verdwenen, er was geen lieve kleindochter en waren de bedoelingen heel anders. Met wat lef rent de reizigster naar buiten en neemt snel een taxi terug.

De anderhalve dag die ik me ziekjes heb gevoeld op bijna vier weken is goed te overzien. Ik heb verhalen gehoord van mensen die zes dagen (!) hun kamer niet uit geweest zijn. Gelukkig gaat mijn EHBO-kit vrijwel onaangeroerd mee terug. Als ik niet zo veel zou eten zou ik hebben kunnen achterhalen waarvan ik ziek ben geworden. Maar of het de omelet bij het ontbijt, de inktvis van de bbq, de fruitshakes, de sticky rice met banaan, de curry op het strand of de carrot cake en chips 's avonds waren. Moeilijk te bepalen. Van de herinnering aan de sticky rice met banaan word ik nog steeds misselijk. Het is een goede reden om de volgende dag in een mooie tuin te hangen waar het heerlijk rustig is en te genieten van lekkere dingen. Het is een project dat opgezet is door een Zweedse. Er werken gehandicapten en alles dat je uitgeeft komt direct ten goede aan de gehandicapten. Bijvoorbeeld behandeling, een rolstoel of een aanpassing in hun huis. Er zijn veel gehandicapten en normaal is er geen enkele hulp voor hen.
Gar die ik de dag ervoor op het strand ontmoette is er ook. Als zij op een gegeven moment naar de markt gaat blijf ik zitten en lees een beetje. Ze komt terug voor een gezamenlijke lunch. De volgende dag ontmoeten we elkaar weer op het strand. Dit keer eet ik iets minder, want ziekjes het vliegtuig in is geen goed idee. Het is gezellig met Gar. We kletsen de hele dag. Drie dagen lang. Ze is geboren in Cambodja. Tijdens de Khmer Rouge periode zijn ze naar Vietnam verhuisd en uiteindelijk naar Engeland. Ze spreekt Vietnamees. Veel vrouwtjes op het strand ook, die het erg gezellig vinden om dan met ons te komen kletsen. Gar vertaalt. Toen ik vanochtend rondliep werd er niet alleen getoeterd door de moto's om te vragen of je mee wil, maar ook door m'n nieuwe vriendinnen die onderweg naar hun werk zijn. De vrouwtjes die op het strand werken.
Iets waar ik in de loop der tijd achter ben gekomen is dat mensen hier drie vragen hebben als je ze tegen komt. Where are you from? How old are you? Are you married? Iedereen stelt dezelfde vragen. Als je zegt dat je niet getrouwd bent vragen ze voor de zekerheid nog: No husband? Als hun Engels goed genoeg is vragen ze ook nog: why you travel alone lady?

Het was een heerlijke reis. Ik heb intens genoten en heb een hele lading mooie nieuwe herinneringen.